Co to jest ogrzewanie na podczerwień?
Co to jest ogrzewanie na podczerwień i dlaczego zyskuje na popularności? Jeśli dopiero zaczynasz zgłębiać temat i szukasz prostego wyjaśnienia, jesteś w dobrym miejscu. W tym artykule tłumaczymy, jak działa ten typ ogrzewania, gdzie sprawdza się najlepiej, ile kosztuje jego instalacja i eksploatacja – oraz na co warto zwrócić uwagę przed zakupem.
Najbardziej znane źródła ciepła to słońce i ogień – i co ciekawe, oba ściśle wiążą się z promieniowaniem cieplnym! Ciepło, które czujemy na skórze w słoneczny dzień, to właśnie efekt działania promieniowania podczerwonego. Nawet gdy temperatura powietrza jest ujemna, wystarczy stanąć w słońcu, by poczuć przyjemne ciepło. W podobny sposób działają promienniki na podczerwień. Ogrzewanie na podczerwień jest zatem znane od dawna i jest odpowiednikiem najbardziej naturalnej formy, jaką znamy – ciepła ze słońca!
Fot. panel na podczerwień Grosmann
Jak działa ogrzewanie na podczerwień?
Ciepło podczerwone jest emitowane poprzez promieniowanie – to dobrze znane zjawisko fizyczne. Dawne piece kaflowe oddawały do otoczenia przyjemne, głębokie ciepło – bardzo zbliżone do tego, jakie zapewniają współczesne promienniki. W mroźne dni sprawdzały się znakomicie.
Ogrzewanie falami podczerwonymi zapewnia równomierny rozkład temperatury w pomieszczeniu, tworząc komfortowy mikroklimat. Co istotne, system ten nie nagrzewa powietrza, lecz bezpośrednio przedmioty, ściany i osoby znajdujące się w zasięgu działania – zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz.
To jedna z kluczowych przewag nad tradycyjnym ogrzewaniem konwekcyjnym, które działa pośrednio i jest przez to mniej efektywne. W przypadku promienników efekt ciepła odczuwalny jest niemal natychmiast – nie trzeba czekać, aż całe wnętrze się nagrzeje.
Ogrzewanie na podczerwień a tradycyjne ogrzewanie konwektorowe – różnice
Tradycyjne grzejniki konwekcyjne nagrzewają powietrze, które krąży w pomieszczeniu – ciepłe unosi się pod sufit, a chłodne opada w dół. Aby utrzymać komfort cieplny w dolnych partiach pomieszczenia – tam, gdzie faktycznie przebywamy – konieczne jest dostarczenie większej ilości energii. Dodatkowo taki ruch powietrza wprawia w ruch cząsteczki kurzu i sprzyja jego wysuszaniu, co może być uciążliwe, zwłaszcza dla alergików.
W przypadku ogrzewania na podczerwień takie zjawisko nie występuje. Promienniki nie ogrzewają powietrza, lecz bezpośrednio ludzi i przedmioty w zasięgu działania, dzięki czemu przyjemne ciepło jest odczuwalne niemal natychmiast – bez potrzeby nagrzewania całego pomieszczenia.
Rodzaje ogrzewania na podczerwień. Zalety i wady
Ogrzewanie na podczerwień dzieli się na trzy podstawowe typy, w zależności od długości fali: krótkofalowe (IR-A), średniofalowe (IR-B) oraz długofalowe (IR-C). W uproszczeniu: im krótsza fala, tym intensywniejsze ciepło emituje grzejnik. Towarzyszy temu jednak silniejsze światło widzialne – urządzenie świeci wtedy bardzo jasno, niczym lampa. Taki efekt może być nieprzyjemny dla oka i mało komfortowy w codziennym użytkowaniu. Co więcej, część energii zostaje „zużyta” na emisję światła, przez co rośnie zapotrzebowanie na moc potrzebną do osiągnięcia tego samego efektu cieplnego – a wraz z tym także koszty eksploatacji.
Właśnie dlatego warto zwracać uwagę, jakie światło emituje konkretny model promiennika. Dobrej klasy urządzenia krótkofalowe są wyposażone w technologie redukujące emisję światła, takie jak system „NO GLARE” stosowany w promiennikach podczerwieni marki Solamagic.
Z drugiej strony promienniki długofalowe, czy panele grzewcze na podczerwień (rodzaj promienników długofalowych) nie wytwarzają światła, ale też emitują najmniej ciepła. Dlatego nadają się raczej do pomieszczeń zamkniętych.
Jak widzisz: w zależności od długości fali emitowanej przez urządzenie, mają one różne zastosowanie. Poniższa tabela przedstawia różnice między poszczególnymi rodzajami ogrzewania podczerwonego. Dzięki niej możesz ocenić, jaki rodzaj grzejników jest dla Ciebie odpowiedni.
Zastosowanie ogrzewania podczerwienią
Dobrej jakości systemy na podczerwień sprawdzają się świetnie w nowoczesnym, energooszczędnym i pasywnym budownictwie. To wygodne, bezobsługowe i stosunkowo ekonomiczne rozwiązanie dla osób poszukujących alternatywy dla tradycyjnych metod ogrzewania. Sprawdzi się również tam, gdzie nie ma dostępu do gazu – jako efektywna i niezawodna opcja grzewcza.
Promieniowanie podczerwone wykorzystywane jest w wielu dziedzinach. Najbardziej rozpowszechnionym zastosowaniem jest ogrzewanie pomieszczeń, przestrzeni i przebywających w nich ludzi. Może to się odbywać na wiele sposobów.
Zastosowania: promienniki podczerwieni krótko-, średnio- i długofalowe
Jak już wspominaliśmy – tego typu nagrzewnice najpierw ogrzewają ludzi i przedmioty znajdujące się w zasięgu działania promieni, a dopiero od nich nagrzewa się powietrze. Dzięki temu promienniki ciepła na podczerwień znajdują zastosowanie wszędzie tam, gdzie tradycyjne ogrzewanie jest nieopłacalne – na przykład w budynkach o dużej kubaturze, takich jak hale, magazyny, galerie handlowe czy kościoły. Równie świetnie sprawdzą się jako ogrzewacze tarasowe/ogrodowe – na balkonie, w ogrodzie zimowym, w altanie czy w ogródku restauracyjnym.
Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj również:
Jaki promiennik podczerwieni na taras?
Ogrzewanie Promiennikowe - Energooszczędne Ogrzewanie Hal, Magazynów i Warsztatów.
Parasol grzewczy na gaz czy promiennik podczerwieni do ogródka restauracyjnego?
fot. Promienniki podczerwieni Solamagic S2 Premium+ 2500BT w ogrodzie zimowym
Panele grzewcze na podczerwień – długofalowe promienniki ciepła – są często wykorzystywane jako główne źródło ogrzewania w mieszkaniach i domach, w których montaż innych instalacji jest utrudniony lub niemożliwy. Wystarczy zawiesić je na ścianie i podłączyć do zwykłego gniazdka. Sprawdzają się także w dużych przestrzeniach biurowych typu open space – montowane na suficie, pomiędzy kasetonami, pozostają praktycznie niewidoczne.
Folie i maty grzewcze na podczerwień mogą pełnić funkcję podstawowego systemu ogrzewania. Doskonale sprawdzają się jako ogrzewanie podłogowe, ale w przypadku braku takiej możliwości mogą być montowane także w ścianach lub suficie. Folie instalowane w ścianach znajdują zastosowanie m.in. w kamperach i przyczepach kempingowych, gdzie liczy się lekkość, kompaktowość i niezależność energetyczna.
fot. Zasada działania podczerwieni
Ogrzewanie podłogowe na podczerwień ma jedną dużą zaletę – ciepło odczuwalne jest natychmiast. Dlatego często montowane jest w łazienkach, gdzie ogrzewanie jest potrzebne tylko przez krótki czas – i najlepiej jak najszybciej! ;). Do ogrzewania łazienek wykorzystuje się również promienniki i panele.
Ogrzewanie na podczerwień wykorzystywane jest również w uprawie roślin i hodowli zwierząt. Stosuje się je m.in. w szklarniach, a także do ogrzewania młodych prosiąt, kurcząt czy innych zwierząt w pierwszych etapach życia. Promienniki świetnie sprawdzają się również w terrariach oraz w profesjonalnych hodowlach szczeniąt, gdzie kluczowe jest utrzymanie stałej, przyjemnej temperatury.
Jednym z popularnych i cenionych zastosowań ogrzewania na podczerwień jest jego kontrolowane działanie terapeutyczne – wykorzystywane m.in. przy leczeniu skaleczeń, złamań, urazów stawów i mięśni, schorzeń skórnych czy w procesach regeneracji organizmu. Promieniowanie podczerwone wykorzystywane jest również do podtrzymywania temperatury żywności w dobrej klasy restauracjach. Coraz większą popularnością cieszą się także sauny na podczerwień, które poprawiają ukrwienie, wspomagają detoksykację i wpływają korzystnie na samopoczucie.
Elektryczne ogrzewanie na podczerwień – czy się opłaca?
Jeśli szukasz alternatywy dla centralnego ogrzewania zasilanego gazem, ekogroszkiem czy peletem – być może jesteś w dobrym miejscu. Jedną z ciekawszych opcji jest właśnie ogrzewanie elektryczne na podczerwień.
Być może pomyślisz: „ale przecież ogrzewanie elektryczne jest drogie…”. To prawda – kiedyś było. W czasach, gdy stosowano wyłącznie tradycyjne grzejniki konwekcyjne, bez termostatów, wyłączników czasowych i innych systemów sterowania, a 1 kWh energii elektrycznej kosztowała kilkukrotnie więcej niż gaz – rzeczywiście było to mało opłacalne rozwiązanie.
Dziś sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Rozwój elektroniki, bezprzewodowych systemów sterowania, nanotechnologii i nowoczesnych materiałów sprawił, że promienniki na podczerwień są nie tylko znacznie wydajniejsze, ale i realnie tańsze w użytkowaniu. Gwałtowny wzrost cen gazu i paliw stałych dodatkowo przesunął szalę korzyści na stronę ogrzewania elektrycznego.
Ogrzewanie na podczerwień znajduje się obecnie w ścisłej czołówce najtańszych systemów grzewczych – zaraz po pompach ciepła – jeśli weźmiemy pod uwagę całkowite koszty: inwestycyjne, eksploatacyjne i serwisowe. Co więcej, jego montaż nie wymaga rozbudowanej instalacji, dodatkowego pomieszczenia na piec ani kosztownej konserwacji. W przypadku paneli wystarczy odpowiednio zaplanować rozmieszczenie gniazdek.
Na przykład w przypadku ogrzewania panelami grzewczymi Grosmann możesz obniżyć koszty ogrzewania nawet o 60%.
Zobacz też nasze wyliczenia kosztów eksploatacji ogrzewania podczerwienią:
Jak szybko zwróci się dobrej klasy promiennik?
Promienniki podczerwieni w restauracjach, hotelach i kawiarniach
Czy wszystkie elektryczne grzejniki i panele na podczerwień są energooszczędne i tworzą komfortowe ciepło?
Niestety nie. W sieci można znaleźć negatywne opinie o ogrzewaniu na podczerwień – najczęściej wynikają one ze złego doboru urządzenia, nieodpowiedniej mocy lub... tego, że dany produkt wcale nie jest prawdziwym promiennikiem.
Kluczową rolę odgrywa konstrukcja grzejnika – a dokładnie skład materiału elementu grzewczego, który decyduje o temperaturze pracy i rodzaju emitowanej fali cieplnej. W przypadku dobrej jakości paneli emisyjność promieniowania podczerwonego sięga nawet 98%, co przekłada się na wysoką efektywność i komfort cieplny.
Na rynku wciąż można jednak znaleźć tanie panele reklamowane jako „na podczerwień”, których emisyjność nie przekracza 50%. W praktyce są to zwykłe grzejniki konwektorowe, które zużywają więcej prądu i nie dają efektu głębokiego ciepła.
Dobrej jakości panel grzewczy (długofalowy) o mocy 500 W to wydatek rzędu 700–900 zł – tyle wystarczy, by efektywnie ogrzać pomieszczenie o powierzchni 5–7 m² przy standardowej wysokości. Tanie zamienniki, choć kuszą ceną, często powodują wysuszenie powietrza, większe rachunki oraz ryzyko poparzenia – ich temperatura powierzchniowa może sięgać nawet 110–120°C.
Czy ogrzewanie elektryczne będzie tanie i komfortowe? To zależy od kilku kluczowych czynników:
-
sprawności i jakości grzejnika,
-
jego faktycznej emisyjności podczerwieni,
-
sposobu sterowania (termostaty, czujniki),
-
odpowiedniego doboru mocy do wielkości i typu pomieszczenia.
Jak dobierać moc paneli grzewczych na podczerwień do ogrzewania domu?
Poniżej przedstawiamy orientacyjne wskaźniki doboru mocy urządzeń grzewczych przy założeniu, że pomieszczenie ma wysokość 2,6 m.
Na dobór mocy grzejników na podczerwień wpływają m.in.:
- zapotrzebowanie budynku na ciepło (wpływa na nie izolacja, liczba okien, ściany zewnętrzne),
- wielkość przestrzeni do ogrzania, czyli kubatura pomieszczenia,
- minimalne temperatury w sezonie grzewczym, czyli różnica między temperaturą zewnętrzną a docelową wewnątrz,
- zastosowanie grzejnika – czy ma pełnić funkcję ogrzewania podstawowego, czy uzupełniającego (np. w korytarzu, łazience, salonie czy pokoju dziecięcym)
Zalecana moc grzewcza na 1 m² powierzchni:
-
20–45 W/m² – domy pasywne i energooszczędne
-
50–70 W/m² – dobrze zaizolowane budynki
-
75–95 W/m² – budynki o przeciętnej izolacji
-
100–120 W/m² – budynki słabo zaizolowane
Przykłady obliczeń:
-
Dobrze zaizolowany budynek o powierzchni 100 m²
Zalecana moc grzewcza: 70 W/m² × 100 m² = 7000 W -
Dom energooszczędny o powierzchni 100 m²
Zalecana moc grzewcza: 45 W/m² × 100 m² = 4500 W
Jak dobierać moc promienników na taras?
Przeczytaj: Jaki promiennik podczerwieni na taras?
Masz pytania? Napisz do nas na sklep@enerzon.pl lub zadzwoń pod numer +48 22 559 77 52. Nasi eksperci chętnie doradzą w wyborze odpowiedniego modelu i mocy ogrzewania na podczerwień.
